Jedną z najważniejszych zmian w ustawie o ochronie gruntów rolnych i leśnych i jest zwolnienie rolników z obowiązku uiszczenia należności i opłat rocznych z tytułu wyłączenia gruntu z produkcji rolnej. Jednak aby zostać objęty takim zwolnieniem trzeba spełnić określone warunki. M.in. wyłączenie gruntów z produkcji rolnej będzie dotyczyć gruntu tylko pod jedynym z budynków objętych zabudową zagrodową, którego powierzchnia nie przekracza 30% powierzchni gruntu rolnego, ale nie większej niż 0,05 ha. Ponadto, aby rolnik mógł ubiegać się o zwolnienie z obowiązku uiszczenia należności i opłat rocznych z tytułu wyłączenia gruntu z produkcji rolnej nie może zrezygnować z prowadzenia działalności rolniczej.
Właściciel gruntów wyłączanych z produkcji rolnej, będzie musiał zobowiązać się do dalszego prowadzenia gospodarstwa rolnego, w skład którego wchodzi zabudowa zagrodowa, składając wniosek o wyłączenie tych gruntów z produkcji. Natomiast, jeżeli osoba nie wywiązuje się z prowadzenia działalności rolniczej uznaje się, że grunty rolne pod zabudową zagrodową zostały wyłączone z produkcji niezgodnie z przepisami ustawy, co w praktyce oznacza to, że taka osoba najprawdopodobniej będzie zobowiązana do uiszczenia należności i opłat rocznych z tytułu wyłączenia gruntu z produkcji rolnej niezgodnie z prawem.
Osoba, która zamierza wykonywać w zabudowie zagrodowej działalność inną niż działalność rolniczą ma obowiązek powiadomić starostę właściwego ze względu na miejsce położenia tej zabudowy zagrodowej o zamiarze wykonywania tej działalności. Dodatkowo musi złożyć powiadomienie we właściwym starostwie, w terminie 30 dni przed planowym podjęciem działalności pozarolniczej na gruntach rolnych. Ustawa przewiduje, że jeżeli właściciel gospodarstwa podejmie działalność nierolniczą w zabudowie zagrodowej (położonej na nieruchomości rolnej) i nie powiadomi właściwego starosty podlegać będzie karze pieniężnej w wysokości od 5000 zł do 30 tys. zł.
