Gminy
Góra, Wąsosz, Niechlów, Jemielno

Przypominając zdarzenia z przeszłości zwłaszcza zajęcie Góry przez Rosjan, w związku ze zbliżającą się 77. rocznicą powrotu Ziemi Górowskiej do Macierzy –  Biblioteka Pedagogiczna w Górze proponuje internautom zabawę quizową, w której można sprawdzić swą wiedzę o przeszłości i teraźniejszości powiatu górowskiego. Link do quizu tematycznego znajduje się na końcu artykułu.

12 stycznia 1945 r. z przyczółku sandomierskiego rozpoczęło się natarcie wojsk 1 Frontu Ukraińskiego, również inne fronty sowieckie zaatakowały Niemców. Obrona niemiecka załamała się. Oddziały sowieckie parły do przodu, zostawiając na tyłach rozbite oddziały niemieckie. 19 stycznia 1945 r. wojska 1 Frontu Ukraińskiego przekroczyły przedwojenną granicę polsko-niemiecką i wkroczyły na Śląsk.

4 armia pancerna, którą dowodził generał-pułkownik D. Leluszenko, wysunęła się na ok. 30-40 km przed inne oddziały. Siły Leluszenki operowały wzdłuż prawego brzegu Baryczy. 17 brygada zmechanizowana dowodzona przez podpułkownika L. Czuryłowa wraz z podporządkowanym jej 126 samodzielnym pułkiem czołgów 22 stycznia zdobyła Rawicz i tego samego dnia Wąsosz. Nocą z 22 na 23 stycznia brygada z Wąsosza przez Barycz na południowy zachód i przez Baranowice, Psary, Jemielno i Zdziesławice przed świtem dotarła do Odry naprzeciwko Chobieni. Nocą z 23 na 24 stycznia rozpoczął forsowanie Odry. Wieczorem 25 stycznia 17 brygada zmechanizowana umocniła się na przyczółku i wyparła Niemców z Chobieni. Ostatecznie armia sowiecka zajęła Jemielno 25-27 stycznia (4 armia pancerna; 13 armia 1 Frontu Ukraińskiego).

Lewoskrzydłowy 76 korpus 3 armii gwardii, którym dowodził generał-lejtnant M. Głuchow, wykorzystał sytuację i 28 stycznia zajął Górę, dotarł do Odry i sforsował ją pod Radoszycami. Ten korpus tak dalece się wysunął do przodu, że pozostałe korpusy 3 armii gwardii w tym samym czasie znajdowały się na linii Gostyń Rydzyna - Bojanowo. 28 stycznia również Sowieci zajęli Czerninę (13 armia lub 3 armia gwardii 1 Frontu Ukraińskiego).

W różnych opracowaniach pojawiają sprzeczne informacje związane z kwestią, czy w Górze toczyły się walki. Niektórzy autorzy o tym piszą. Wg relacji Polaków, wówczas przebywających w mieście przez Górę przechodziły już to oddziały niemieckie, już to sowieckie, ale żadnych walk nie było. Wydaje mi się, że relacje polskich robotników przymusowych są najbardziej wiarygodne. Dodajmy, że górowski Volkssturm wycofano do Głogowa i tam brał udział w obronie miasta. 

Wpływ na walkę o odrzańskie przyczółki miała także niebezpieczna sytuacja na tyłach. Pod koniec stycznia w okolice Góry i Głogowa przybyły wędrujące kotły pod dowództwem gen. W. Nehringa. W większości były to resztki jednostek wojskowych. Niemieckie dowództwo nakazało jednostkom skupionych w wędrujących kotłach zaatakować przyczółki na lewym i prawym brzegu rzeki.

Link do quizu

Placówka
STAROSTWO POWIATOWE W GÓRZE
ADRES
ul. Mickiewicza 1
56-200 Góra
telefon
65/544 39 00
fax
65/543 35 11
e-mail
sekretariat@powiatgora.pl
Inspektor Ochrony Danych
Tomasz Wadas
iod@powiatgora.pl