Hodowla zwierząt inwentarskich związana jest z ryzykiem wypadku - często dochodzi do uderzeń, przygnieceń, pogryzień przez zwierzęta w trakcie karmienia, dojenia czy wykonywania zabiegów higienicznych.
„Nie ryzykujesz, gdy znasz i szanujesz”, to hasło jednej z kampanii prewencyjnych KRUS. Ma ona na celu popularyzowanie sposobów zapobiegania wypadkom i chorobom zawodowym rolników, związanych z hodowlą zwierząt rolnych. Do zdarzeń wypadkowych z udziałem zwierząt dochodzi najczęściej podczas codziennej obsługi zwierząt: zadawania karmy, udoju, zabiegów zoohigienicznych, czyszczenia pomieszczeń inwentarskich w obecności zwierząt oraz przepędzania lub załadunku zwierząt na środki transportu. Wypadki z grupy „uderzenie, przygniecenie i pogryzienie przez zwierzęta” stanowią drugą, pod względem liczebności, grupę nieszczęśliwych zdarzeń, którym ulegają rolnicy. Świadomość występujących zagrożeń i znajomość zachowań zwierząt ograniczają ryzyko niebezpiecznych zdarzeń, mogących mieć miejsce w trakcie ich codziennej obsługi.
Do najczęstszych przyczyn tych zdarzeń należą:
- narowistość i agresja zwierząt, niewynikające z ich fizjologii (np. z rui, pierwszej laktacji, porodu, zapalenia wymion itp.);
- niewłaściwy sposób obsługi zwierząt, w tym niezachowanie szczególnej ostrożności przy obsłudze zwierząt niebezpiecznych;
- nadmierne zagęszczenie, brak dostępu do paszy, wody i wybiegów oraz wynikająca z tego agresja zwierząt;
- nieznajomość zachowań (behawiorystyki) zwierząt;
- zaskoczenie niespodziewanym zdarzeniem;
- wejście pomiędzy zwierzęta bez ich uprzedzenia np. głosem;
- nieużywanie przy obsłudze zwierząt poskromów, płyt przepędowych itp.
Odpowiednie traktowanie zwierząt inwentarskich jest uregulowane prawnie, powinno również być podyktowane względami etycznymi i praktycznymi. Zwierzęta poddane w mniejszym stopniu czynnikom stresogennym są zdrowsze i bardziej wydajne, a ich obsługa łatwiejsza i bezpieczniejsza. Należy pamiętać o tym, że powtarzalność czynności wykonywanych podczas obsługi zwierząt zmniejsza ich stres i nieprzewidywalne zachowania.
Ważne:
- nie należy pracować ze zwierzętami po spożyciu alkoholu;
- należy być zdecydowanym, ale spokojnym i ostrożnym;
- nie należy wchodzić między zwierzęta bez ostrzeżenia;
- nie należy zwierząt drażnić.
