Powiat Górowski oraz gminy Góra, Jemielno, Niechlów i Wąsosz wraz 27 innymi samorządami Legnicko-Głogowskiego Obszaru Funkcjonalnego, podpisały na początku ubiegłego roku deklarację o utworzeniu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, w celu optymalnego i efektywnego wykorzystania środków unijnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego na lata 2021-2027. Tymczasem w ostatnim czasie dolnośląskie samorządy zostały zaskoczone informacją o projekcie „Umowy Partnerstwa na lata 2021-2027”, w której dla Dolnego Śląska proponuje się kwotę alokacji środków unijnych w wysokości 870 mln euro, czyli o ponad 60 procent niższą o tej z lat 2014-2020.
Polityka spójności Unii Europejskiej na najbliższe lata obejmuje pięć głównych celów.
Są to:
- Bardziej inteligentna Europa dzięki wspieraniu innowacyjnej i inteligentnej transformacji gospodarczej,
- Bardziej przyjazna dla środowiska niskoemisyjna Europa dzięki promowaniu czystej i sprawiedliwej transformacji energetyki, zielonych i niebieskich inwestycji, gospodarki o obiegu zamkniętym, przystosowaniu się do zmiany klimatu oraz zapobieganiu ryzyku i zarządzania ryzykiem,
- Lepiej połączona Europa dzięki zwiększeniu mobilności i udoskonaleniu regionalnych połączeń teleinformatycznych,
- Europa o silniejszym wymiarze społecznym – wdrażanie europejskiego filaru praw socjalnych,
- Europa bliżej obywateli dzięki wspieraniu zrównoważonego i zintegrowanego rozwoju obszarów miejskich, wiejskich i przybrzeżnych w ramach inicjatyw lokalnych.
Założenia ostatniego z tych celów będą główną podstawą Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT). O co chodzi? ZIT-y to forma współpracy samorządów współfinansowana ze środków europejskich. Korzystając z niej, samorządy mogą skuteczniej i efektywniej realizować swoje przedsięwzięcia.
Do nowej perspektywy unijnej przystępujemy jako tzw. region przejściowy, czyli już niebiedny, ale jeszcze niebogaty. To sukces rozwojowy Dolnego Śląska, ale jednocześnie wyzwanie, aby utrzymać dynamikę wzrostu. Nowy status regionu przejściowego będzie się wiązał z mniejszymi środkami z UE, niż miało to miejsce w perspektywie 2014-2020, jak również z niższą stopą dofinansowania projektów. Mając to na uwadze, zarząd województwa zdecydował, by nie powierzać funkcji instytucji pośredniczącej związkom ZIT. Dzięki temu możliwe będą uproszczenia administracyjne, a Regionalny Program Operacyjny (RPO) będzie sprawniej zarządzany i wdrażany.
Dolnośląskie samorządy zostały jednak w ostatnim czasie zaskoczone informacją o projekcie „Umowy Partnerstwa na lata 2021-2027”, w której dla Dolnego Śląska proponuje się kwotę alokacji środków unijnych w wysokości 870 mln euro, czyli niespełna 40 procent kwoty, jaką Dolnoślązacy dysponowali w poprzedniej perspektywie w latach 2014-2020. Nadto, w związku z kategorią regionu przejściowego, dolnośląscy beneficjenci będą musieli zapewnić współfinansowanie realizowanych projektów środkami własnymi na znacznie wyższym aniżeli dotychczas poziomie, wynoszącym minimum 30% wydatków kwalifikowalnych. Wszystko to spowoduje, że dostępność unijnego wsparcia na Dolnym Śląsku będzie mocno ograniczona, a realizacja szeregu starannie planowanych i długo przygotowywanych projektów, zarówno tych lokalnych, jak i tych o charakterze regionalnym, stanie pod znakiem zapytania. Dlatego sygnatariusze porozumienia ZIT LGOF, w tym samorządy Powiatu Górowskiego występują wspólnie do Premiera RP z prośbą o podjęcie skutecznych działań na rzecz wypracowania rozwiązania, które zwiększy alokację środków europejskich dla Dolnego Śląska do poziomu odpowiadającego rzeczywistym potrzebom rozwojowym regionu, pozwalającego zwiększyć tempo zainicjowanych przemian społeczno-gospodarczych.
Przypomnijmy. 6 października 2020 roku Powiat Górowski przekazał do Legnicy fiszki zgłoszeniowe dla propozycji projektu realizowanego w ramach ZIT LGOF 2021-2017. Zgłosiliśmy:
- instalację paneli fotowoltaicznych na budynkach użyteczności publicznej: Liceum Ogólnokształcące w Górze, Zespół Szkół w Górze, Powiatowy Ośrodek Sportu i Rekreacji w Górze, Centrum Kształcenia Praktycznego i Ustawicznego w Górze, Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Wąsoszu, Powiatowe Centrum Doskonalenia Nauczycieli i PPP w Górze, powiatowy budynek przychodni zdrowia w Górze, Starostwo Powiatowe w Górze w celu zmniejszenia emisji do atmosfery oraz poprawy bezpieczeństwa energetycznego.
- termomodernizację budynków użyteczności publicznej: Liceum Ogólnokształcące w Górze, Zespół Szkół w Górze, Powiatowy Ośrodek Sportu i Rekreacji w Górze, Centrum Kształcenia Praktycznego i Ustawicznego w Górze, Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Wąsoszu, Powiatowe Centrum Doskonalenia Nauczycieli i PPP w Górze, Starostwo Powiatowe w Górze w celu zmniejszenia emisji do atmosfery oraz poprawy bezpieczeństwa energetycznego.
- połączenie Powiatu Górowskiego z siecią Dolnośląskiej Autostrady Rowerowej w dwóch kierunkach: Góra – Wąsosz oraz Góra – Niechlów (rozgałęzienie do Naratów-Łękanów, dalej Siciny) i dalej do granicy województwa w kierunku Szlichtyngowa – Głogów o długości 41 km. wraz z miejscami przystankowymi, oznakowaniem poziomym i pionowym oraz barierami bezpieczeństwa. Wzmocnienie atrakcyjności turystycznej powiatu i szersze udostępnienie walorów przyrodniczo-historycznych (zabytki Wąsosza, Góry, Sicin).
Źródło: dokumenty ZIT LGOF, regiony.rp.pl
