19 września w Starostwie Powiatowym w Górze odbyło się kolejne – drugie już w ramach projektu – spotkanie, poświęcone relacji między historią współczesnej społeczności Dolnego Śląska, a historią byłych mieszkańców tego regionu.

Starostwo Powiatowe wraz z Liceum Ogólnokształcącym im. A. Mickiewicza w Górze, Domem Współpracy Polsko-Niemieckiej w Opolu i Niemieckim Towarzystwem Społeczno-Kulturalnym w Legnicy podjęli ten niełatwy temat w ramach projektu pt. „Historia lokalna na przykładzie wybranych powiatów, miast i gmin”.

W spotkaniu udział wzięli Starosta Górowski Piotr Wołowicz, Wicestarosta Paweł Niedźwiedź, Przewodniczący Rady Powiatu Górowskiego Edward Szendryk, Sekretarz Miasta i Gminy Góra Tadeusz Otto, Naczelnik Wydziału Oświaty, Kultury, Sportu i Promocji Starostwa Powiatowego Sławomir Bączewski, Dyrektor LO w Górze Małgorzata Patrzykąt, Prezes Fundacji Pomocy Szkole im. Edwarda Machniewicza w Górze Elżbieta Skoczylas, dyrektorzy szkół, nauczyciele oraz młodzież trzech górowskich szkół – gimnazjów nr 1 i 2 oraz Liceum Ogólnokształcącego.

Głównym hasłem spotkania było osadnictwo na terenach Ziemi Górowskiej, a podstawę do rozważań stanowił wykład Elżbiety Maćkowskiej – nauczyciela historii i regionalistki – pt. „Początki miejscowości. Struktura społeczna osiedli. Niemieckie osadnictwo w okresie średniowiecza”. Materiał, który stał się podstawą opracowania wykładu – jak podkreśla autorka – okazał się na tyle obszerny, że nawet w bardzo syntetyczny sposób wystarczyłby na kilka takich wystąpień. Sporo materiału, dla lepszego zrozumienia, autorka na bieżąco opatrywała dygresjami i wyjaśnieniami. W wykładzie poruszone były m.in. tematy z zakresu badań archeologicznych, prowadzonych zarówno przed wojną, jak i po wojnie. Autorka podkreśliła też, że choć tereny powiatu są wyjątkowo bogate w stanowiska archeologiczne, to te niestety nie są dostatecznie eksplorowane. Poruszyła także zagadnienia związane z lokacją średniowiecznych miast i wsi – w tym, prowadzoną na tzw. prawie niemieckim. Słuchacze mieli okazję wysłuchać informacji o najstarszych osadach na naszych terenach. Całość wykładu zaś prowadzona była w kontekście relacji dwóch nacji zamieszkujących tereny obecnego powiatu na przestrzeni tysiącletniej historii.

Następnie w spotkaniu głos zabrała Andrea Halenka, główny koordynator projektu z Domu Współpracy Polsko-Niemieckiej w Opolu. W swoim wystąpieniu nakreśliła sposób funkcjonowania związku, jego cele i charakter prowadzonej działalności. Podkreśliła fakt, że zakres realizowanych dotychczas projektów koncentrował się wokół terenów Opolszczyzny i cieszy ją zatem fakt przystąpienia do projektu regionu należącego do Dolnego Śląska. Zachęciła także do odwiedzenia strony www, na której znajduje się wyczerpująca informacja o bogatej działalności związku.

Kolejnym punktem programu były wystąpienia młodzieży szkolnej. Jako pierwszy w tej kolejności obejrzeliśmy prezentację o zabytkach na terenie Ziemi Górowskiej pt. Dziedzictwo kulturowe regionu. Autorem wystąpienia był Paweł Ślusarczyk – uczeń Gimnazjum nr 2 w Górze. Paweł swój materiał przygotował pod kierunkiem Elżbiety Maćkowskiej i był to tylko fragment większej – przeszło godzinnej prezentacji.

W kolejnym punkcie spotkania zaprezentowany został fragment filmu o historii Góry, nakręconego przez młodych ludzi również pod kierunkiem Elżbiety Maćkowskiej. Autorami filmu są Justyna Czudak z III kl. LO oraz Andrzej Bakacz były uczeń górowskiego Zespołu Szkół, a obecnie student łódzkiej „filmówki”. Przedstawiono jedynie fragment filmu, którego pełną edycję obejrzymy w najbliższym czasie podczas oficjalnej, publicznej premiery filmu.

Końcowym akcentem spotkania było krótkie wystąpienie przedstawiciela niemieckiej mniejszości narodowej, przewodniczącego Niemieckiego Towarzystwa Kulturalnego w Legnicy Jürgena Gretschela. Nakreślił on sytuację osadnictwa ludności niemieckiej na terenach Dolnego Śląska w okresie średniowiecza. Historię tę prelegent szkicował m.in. w kontekście koligacji rodzinnych dolnośląskich Piastów oraz ich kontaktów ze światem zachodnim, reprezentowanym także przez niemieckie dwory. Jürgen Gretschel w swej wypowiedzi wskazał na wytworzenie się na Dolnym Śląsku specyficznej dolnośląskiej społeczności i jej kultury, jako efekt „wymieszania” na przestrzeni wieków żywiołów polskiego i niemieckiego. Na zakończenie autor wypowiedzi podkreślił, że dbałość o dorobek kulturowy minionych czasów – to obowiązek współczesnych spadkobierców tych ziem.

Przeszło dwugodzinne spotkanie prowadził Ludwik Skoczylas – koordynator Rady programowej projektu, powołanej tuż po przystąpieniu do jego realizacji – wiosną br.

W załączniku pełna treść wystąpienia Pani Elżbiety Maćkowskiej pt. „Początki miejscowości. Struktura społeczna osiedli. Niemieckie osadnictwo w okresie średniowiecza”.

Plik do pobrania: początki_miejscowości.pdf